Η ΙΣΠΑΝΙΑ ΟΔΕΥΕΙ ΠΡΟΣ ΔΙΑΣΩΣΗ

Οι κινδυνολόγοι τρίβουν τα χέρια τους, αφού είναι σίγουροι πως θα κερδίσουν το ματς.

Η πιθανότητα που κάνει πολλούς, τόσο στη Μαδρίτη, όσο και στο Βερολίνο, να τρέμουν, ότι δηλαδή μια ισχυρή οικονομία της ΕΕ θα χρειαστεί διάσωση, πλησιάζει όλο και πιο  κοντά.

Ο πρόεδρος της Ισπανίας Mariano Rajoy διέψευσε προχθές, για νιοστή φορά, ότι οι τράπεζες της χώρας του θα χρειαστούν εξωτερική βοήθεια, όμως η μαύρη τρύπα της Bankia, στέλνει συνεχώς την Ισπανία πιο κοντά στον γκρεμό.
Ακόμη και πριν γίνει γνωστό, ότι το κράτος θα χρειαστεί να προσφέρει άλλα €190 εκατομμύρια στην Bankia, πολλοί ειδικοί προειδοποιούσαν πως αν και οδυνηρό, εν τούτοις η κυβέρνηση θα πρέπει να αναζητήσει οικονομική βοήθεια από το εξωτερικό, προκειμένου να ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο της Citi William Buiter, η Ισπανία μάλλον θα χρειαστεί στήριξη από την τρόικα, αν θέλει να συνεχιστεί η στήριξη της ΕΚΤ για το δημόσιο χρέος της, ή για τις τράπεζές της.
Πάντως υπάρχουν πολλά κενά, που θα πρέπει να διευκρινιστούν. Και όχι μόνο σε περίπτωση που η Ισπανία δεν προχωρήσει με το επόμενο στάδιο. Υπάρχει μεγάλη αγωνία για έναν πανικό των καταθετών, και μια μεταδοτικότητα που θα μπορούσε κάλλιστα να εξαπλωθεί στην Ιταλία, στην Γαλλία, ακόμη και στο Βέλγιο.
Το περασμένο καλοκαίρι, οι ηγέτες της ΕΕ πήραν δυο αποφάσεις, που έστρωσαν τον δρόμο για το προσωρινό ταμείο στήριξης EFSF, προκειμένου να αποφευχθεί ξ κατάρρευση του ισπανικού τραπεζικού συστήματος.
Πρώτον, αυξήθηκε το διαθέσιμο ποσό από τα €440 δις στα €780 δις. Ένα μήνα αργότερα, αποφασίσθηκε ο μηχανισμός αυτός στήριξης να μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την χρηματοδότηση των τραπεζών, μέσω δανείων προς τα κράτη.
Το πρόβλημα όμως είναι ότι τα χρήματα αυτά θα κατευθύνονται προς τις κυβερνήσεις, οι οποίες θα αναλάβουν το χρέος, και στην συνέχεια αυτές θα τα επαναπροωθούν προς τις τράπεζες. Αυτό όμως συνιστά παρέμβαση, με ανταποδοτικότητα, και  με όλες τις συνέπειες, όπως τα μέτρα εκείνα που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα, στην Ιρλανδία, και στην Πορτογαλία.
Συνεπώς δεν παίζει μεγάλο ρόλο το αν μιλάμε για μια λάϊτ διάσωση τραπεζών, και όχι κράτους, αφού η Ευρώπη, τονίζοντας την ανάγκη για μέτρα αναδιάρθρωσης, μπορεί αν θέλει να επιβάλλει όρους στην δημοσιονομική πολιτική, στις δημόσιες υπηρεσίες, στις ιδιωτικοποιήσεις, αλλά ακόμη και  στην διαχείριση των θεσμών και οργανισμών της Ισπανίας που διασώθηκαν.
Το πιο ανησυχητικό είναι η πιθανότητα η Ισπανία να μη μπορεί να αυτοχρηματοδοτηθεί στις αγορές, άγνωστο για πόσο καιρό. Έτσι, όπως και να ονομαστεί η βοήθεια προς τις τράπεζες, θα πρόκειται για μια ξεκάθαρη παρέμβαση διάσωσης.
Αυτό το σενάριο όμως θυμίζει την περίπτωση της Ιρλανδίας. Η κυβέρνηση στηρίζει τις τράπεζες, όμως η τρύπα παραείναι μεγάλη, και η χώρα οδηγείται προς αναζήτηση εξωτερικής βοήθειας. Αν λοιπόν τα χρήματα πήγαιναν απ ευθείας στις τράπεζες, κάτι για το οποίο διαφωνεί το Βερολίνο, τότε αυτές θα ήταν που έπρεπε να τα επιστρέψουν, και όχι το δημόσιο.
Ο Guntram Wolff του βελγικού think tank Bruegel, λέει: «Η Ευρώπη θα πρέπει να επιτηρεί και να επιβλέπει τις τράπεζες που σώζει, και αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει την απαρχή μιας τραπεζικής ένωσης. Όμως δεν πρέπει να κοροϊδευόμαστε. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί αν πρώτα δεν υπερψηφιστεί ο μηχανισμός στήριξης».
Ο νέος αυτός μηχανισμός θα είναι πολύ πιο ισχυρός από τον EFSF, και πολύ πιο ελαστικός. Πρέπει πρώτα όμως να εγκριθεί από τις χώρες μέλη της ΕΕ, πριν τεθεί σε εφαρμογή. Μια καθυστέρηση σε αυτόν τον τομέα με την Ισπανία να καίγεται, θα είναι καταστροφική.
Τι θα συμβεί αν τελικά η ισπανική κυβέρνηση χρειαστεί διάσωση; Ο καθηγητής Kenneth Rogoff απαντά: «αν η ευρωζώνη και η ΕΚΤ δεν πάρουν αποφασιστικά και άμεσα μέτρα, θα υπάρξουν bank runs σε ολόκληρη την περιφέρεια, και θα σημειωθεί τεράστια φυγή κεφαλαίων. Οι τράπεζες χρειάζονται ρευστότητα… η ευρωζώνη πρέπει να προχωρήσει προς την δημοσιονομική της ένωση, μέσω των ευρωομολόγων. Θα δούμε καινοτόμα μέτρα, που μέχρι πρότινος θεωρούνταν απίθανα, όμως αυτό συμβαίνει κάθε φορά που η Ευρώπη κινδυνεύει…».
Τέλος, η ισπανική εφημερίδα El Mundo, αναφέρει πως η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο δημιουργίας ομολόγων hispabonos, για να χρηματοδοτήσει τις υπερχρεωμένες περιφέρειες της χώρας, όπως είναι η Καταλονία, η Ανδαλουσία, η Βαλένσια, η Καστίλα Λα Μάντσα, η Μουρκία, κ. ά. Όπως εκτιμάται, θα χρειαστούν τουλάχιστον €17 δις έως το τέλος του 2012.

http://economia.elpais.com/economia/2012/05/28/actualidad/1338234801_390307.html
http://www.elmundo.es/elmundo/2012/05/29/economia/1338287495.html