Οι πρόσφατες επιθέσεις στο Βέλγιο και αλλού θα ήταν καταστροφικές εάν οι τρομοκράτες είχαν πάρει στα χέρια τους πυρηνικά όπλα ή ακόμα και μια πρωτόγονη "βρώμικη βόμβα", η οποία συνδυάζει τα πυρηνικά υλικά με τα συμβατικά εκρηκτικά. Οι διεθνείς προσπάθειες να αποτραπεί η πρόσβαση σε τέτοιου είδους όπλα έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο τα τελευταία χρόνια, αλλά υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος να διανύσουμε.
Η Σύνοδος Κορυφής για την Πυρηνική Ασφάλεια, που ξεκίνησε ο Πρόεδρος Ομπάμα το 2010, έχει ως στόχο να αντιμετωπίσει το πρόβλημα αυτό ενθαρρύνοντας τις κυβερνήσεις να ασφαλίσουν και να εξαλείψουν τα όπλα στα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν πυρηνικά υλικά. Η τέταρτη τέτοια συνάντηση ξεκινά την Πέμπτη στην Ουάσινγκτον, με την παρουσία περισσοτέρων από 50 ηγετών του κόσμου, συμπεριλαμβανομένου του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ, αν και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν θα είναι απών.
Κατά τα τελευταία έξι χρόνια, τέτοιου είδους συναντήσεις έχουν πείσει 14 χώρες και την Ταϊβάν να εγκαταλείψουν τα όπλα που χρησιμοποιούν πλουτώνιο και ουράνιο υψηλού βαθμού εμπλουτισμού. Δώδεκα ακόμα χώρες, μεταξύ των οποίων η Γαλλία, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν μειώσει τα αποθέματα πυρηνικών υλικών τους. Πολλά κράτη έχουν κάνει τις εγκαταστάσεις που σχετίζονται με πυρηνικά πιο ασφαλείς και έχουν ενισχύσει τη συνεργασία κατά του πυρηνικού λαθρεμπορίου. Εξοπλισμός ανίχνευσης πυρηνικών έχει εγκατασταθεί σε πάνω από 300 διεθνείς συνοριακές διαβάσεις, αεροδρόμια και λιμάνια.
Αλλά η πρόοδος είναι αργή, παρότι η ανάγκη για την ενίσχυση της προστασίας έχει γίνει πιο επιτακτική, λόγω των ανησυχιών ότι οι τρομοκρατικές ομάδες επιδιώκουν πρόσβαση στην πυρηνική τεχνολογία. Περισσότεροι από 1.800 μετρικοί τόνοι πυρηνικών υλικών παραμένουν αποθηκευμένα σε 24 χώρες, μεγάλο μέρος εκ των οποίων είναι ευάλωτο σε κλοπές, σύμφωνα με τον πρώην γερουσιαστή Σαμ Ναν, συμπρόεδρο της Πρωτοβουλίας για την Πυρηνική Απειλή, μια μη κερδοσκοπική ομάδα υπεράσπισης. Όλο και περισσότερες χώρες επιδιώκουν έργα πυρηνικής ενέργειας, παρότι δεν έχουν το νομικό, ρυθμιστικό πλαίσιο και το πλαίσιο ασφάλειας για να εξασφαλιστεί ότι τα εν λόγω προγράμματα, σχεδιασμένα για την παραγωγή ενέργειας και όχι όπλων, προστατεύονται, είπε.
Οι ειδικοί λένε ότι πολλοί αξιωματούχοι δεν πιστεύουν ότι η πυρηνική τρομοκρατία αποτελεί σοβαρή απειλή. Ακόμα κι αν οι πιθανότητες είναι μικρές να αποκτήσουν οι τρομοκράτες πυρηνικά όπλα, το γεγονός ότι οι πιθανές συνέπειες θα είναι καταστροφικές πρέπει να ωθήσει τους συμμετέχοντες στη σύνοδο κορυφής να καλύψουν επιθετικά τα κενά ασφαλείας. Μια άλλη προσπάθεια να εστιάσουν την προσοχή τους στις πυρηνικές απειλές είναι πιο δονκιχωτική, παρόλα αυτά πολύτιμη. Οι Νήσοι Μάρσαλ, που πριν από δεκαετίες ήταν η περιοχή των 67 πυρηνικών δοκιμών που διεξήχθησαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ενάντια στα έθνη με πυρηνικά όπλα, για την αποτυχία τους να κινηθούν προς την κατεύθυνση του αφοπλισμού, όπως απαιτείται από την συνθήκη Μη Διάδοσης των Πυρηνικών και το διεθνές δίκαιο γενικότερα.
Η μήνυση είχε αρχικά κατατεθεί εναντίον και των εννέα χωρών με πυρηνικά όπλα, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ρωσίας, της Γαλλίας, της Κίνας και της Βρετανίας, η οποία υπέγραψε τη Συνθήκη, καθώς και της Ινδίας, του Πακιστάν, του Ισραήλ και της Βόρειας Κορέας, οι οποίες δεν είναι μέλη της συνθήκης. Αλλά μόνο η Βρετανία, η Ινδία και το Πακιστάν έχουν αναγνωρίσει τη δικαιοδοσία του δικαστηρίου και έτσι είναι οι μόνοι που τώρα υπόκεινται στην άσκηση της προσφυγής. Το δικαστήριο αναμένεται να αποφασίσει αργότερα αυτό το έτος εάν η προσφυγή μπορεί να προχωρήσει. Αν και κανείς δεν αναμένει από το δικαστήριο να υποχρεώσει τα πυρηνικά κράτη να αφοπλιστούν, η απόφαση σε βάρος τους θα μπορούσε να αυξήσει την πίεση πάνω τους για να ασκήσουν μεγαλύτερη αυτοσυγκράτηση.
Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία έχουν μειώσει σημαντικά τα πυρηνικά τους οπλοστάσια, αλλά η Μόσχα έχει απορρίψει περαιτέρω διαπραγματεύσεις και οι δύο χώρες επιδιώκουν δαπανηρά νέα προγράμματα εκσυγχρονισμού. Η Ινδία, το Πακιστάν και η Βόρεια Κορέα, επίσης, επεκτείνουν τα προγράμματά τους. Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα συνολικά αποθέματα των πυρηνικών όπλων και πυρηνικών υλικών μπορεί και πάλι να αυξηθούν. Αυτή η ανησυχητική τάση πρέπει να αντιστραφεί.
nytimes.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου